Translate

Πέμπτη 7 Ιουνίου 2012

Ο ρόλος του νατρίου στα αθλητικά ποτά

Η ενυδάτωση είναι πολύ σημαντική για την υγεία μας και τη γενικότερη καλή κατάσταση του οργανισμού μας. Ακόμα και μικρές απώλειες σωματικών υγρών μπορεί να προκαλέσουν πονοκεφάλους, έλλειψη συγκέντρωσης, μειωμένο χρόνο αντίδρασης σε ερεθίσματα και λήθαργο ∙ μπορούν ακόμα να μειώσουν την αθλητική απόδοση. Διάφορα ροφήματα και ποτά, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που περιέχουν νάτριο, μπορεί να βοηθήσουν στην επαναφορά και διατήρηση της ισορροπίας του νερού του οργανισμού.

 

Η απώλεια υγρών και οι συνέπειές της

Το ανθρώπινο σώμα αποβάλλει συστηματικά διαφορετικά ποσά νερού μέσω των ούρων, των κοπράνων, του ιδρώτα και του αέρα που εκπνέουμε. Σε πολύ ζεστά κλίματα και κατά τη διάρκεια της άσκησης, η εφίδρωση μπορεί να συνεισφέρει σημαντικά σε αυτήν την απώλεια υγρών.
Ο ιδρώτας είναι ένα μείγμα υγρών και ηλεκτρολυτών, συμπεριλαμβανομένου και του νατρίου, το οποίο αποβάλλεται, όταν το σώμα έχει ανάγκη να δροσιστεί. Ιδανικά, η πρόσληψη υγρών πρέπει να συμβαδίζει με τον ρυθμό εφίδρωσης, προκειμένου να ελαχιστοποιηθούν επιβλαβή αποτελέσματα για την υγεία και την αθλητική απόδοση. Οι αθλητές που επιδίδονται σε υψηλής έντασης δραστηριότητα έχουν, συνήθως, ρυθμό εφίδρωσης της τάξεως του 1.0-2.5 λίτρα την ώρα, αν και όταν η ατμοσφαιρική θερμοκρασία είναι υψηλότερη, ρυθμοί εφίδρωσης μεγαλύτεροι των 2.5 λίτρων την ώρα δεν είναι σπάνιο φαινόμενο.1
Τα περισσότερα άτομα μπορούν να αντέξουν μια μείωση της τάξεως του 2% των σωματικών υγρών χωρίς κάποιο σημαντικό κίνδυνο, με την προϋπόθεση ότι βρίσκονται σε ένα δροσερό ή εύκρατο κλίμα. Όμως, αν αυτό συμβεί σε ένα ζεστό περιβάλλον (>300 C), μπορεί να υπάρχει σημαντικός κίνδυνος για την υγεία.2
Όταν υπάρξει απώλεια υγρών- όπως με την εφίδρωση- παρατηρείται μείωση στον όγκο του αίματος, η οποία κάνει το αίμα πιο πυκνό, με αποτέλεσμα να γίνεται δυσκολότερο για την καρδιά να αντλήσει το αίμα σε όλο το σώμα. Για να αντισταθμιστεί αυτή η επίδραση, ο καρδιακός ρυθμός αυξάνει, αλλά η μεταφορά οξυγόνου στους ασκούμενους μυς και η απομάκρυνση διοξειδίου του άνθρακα και άχρηστων προϊόντων από αυτούς δυσχεραίνεται. Η απώλεια υγρών μπορεί, επίσης, να οδηγήσει σε αύξηση της εσωτερικής θερμοκρασίας του σώματος, η οποία εξασθενεί τη δραστηριότητα των ένζυμων του σώματος.
Έρευνες δείχνουν ότι ο φυσιολογικός μηχανισμός δίψας κάνει τα άτομα να καταναλώνουν μόνο το μισό περίπου του ποσού των υγρών που έχουν χάσει.2 Πιστεύεται ότι ο μηχανισμός δίψας δεν προκαλεί την ανάγκη για πρόσληψη υγρών, εάν το σώμα δεν φτάσει σε επίπεδο αφυδάτωσης της τάξεως του 2%, επίπεδο όπου η αθλητική απόδοση μπορεί να επηρεαστεί.1

Ο ρόλος του νατρίου στην επανυδάτωση

Νερό, αραιωμένοι χυμοί φρούτων και αθλητικά ποτά χρησιμοποιούνται ευρέως για την επανυδάτωση. Καθώς το νάτριο είναι το κύριο άλας στον ιδρώτα, κάποια ποτά περιέχουν προστιθέμενο νάτριο μαζί με υδατάνθρακες. Αυτό βρίσκεται σε συμφωνία με τις συστάσεις της Επιστημονικής Επιτροπής των Τροφίμων να συμπεριλαμβάνονται νάτριο (460-1150 mg/λίτρο) και υδατάνθρακες (80-350 kcal/λίτρο) ως ιδανικός τρόπος επανυδάτωσης κατά τη διάρκεια παρατεταμένης άσκησης.3 Πιστεύεται ότι η απώλεια νατρίου μπορεί να παίξει κάποιον ρόλο στην πρόκληση μυϊκών κραμπών ή στην αδυναμία.1 Η απώλεια νατρίου επηρεάζει, επίσης, την αποκατάσταση των υγρών του σώματος.
Το νάτριο είναι γνωστό ότι διεγείρει τον μηχανισμό δίψας και, επίσης, βελτιώνει τον ρυθμό με τον οποίο το λεπτό έντερο μπορεί να απορροφήσει νερό και υδατάνθρακες- αυτό βελτιώνει αποτελεσματικά την επανυδάτωση και την καθυστέρηση της κόπωσης των μυών, αντίστοιχα. Από τη στιγμή που το νερό έχει απορροφηθεί, το νάτριο βοηθά, επίσης, το σώμα να το συγκρατήσει, διατηρώντας έτσι υψηλότερα επίπεδα υγρών, ενώ ταυτόχρονα η απέκκριση ούρων μειώνεται.4,5 Έρευνες δείχνουν ότι η προσθήκη νατρίου σε ένα ποτό θέτει σε πολύ μικρό ή σε μηδενικό κίνδυνο την υγεία.2
Συστήνεται τα ποτά να περιέχουν νάτριο, όταν χρησιμοποιούνται σε άσκηση διάρκειας μεγαλύτερης των 2 ωρών, ή σε οποιαδήποτε κατάσταση κατά την οποία υπάρχει πολύ μεγάλη εφίδρωση. Έρευνες προτείνουν την κατανάλωση περίπου 450 mg ή περισσότερο νατρίου ανά ώρα άσκησης ως απαραίτητη για τη διατήρηση του όγκου του πλάσματος και των επιπέδων νατρίου στο πλάσμα.6 Αυτή η ποσότητα είναι εύκολο να προσληφθεί από ένα ποτό καλά ισορροπημένο σε υδατάνθρακες-ηλεκτρολύτες.

Συμπερασματικά

Για ιδανική αθλητική απόδοση, ειδικά σε ζεστά περιβάλλοντα, είναι σημαντικό να πίνουμε συστηματικά υγρά. Ποτά που περιέχουν νάτριο, σε σύγκριση με όσα δεν περιέχουν, μπορεί να βοηθήσουν στην πιο γρήγορη επανυδάτωση, και οι προστιθέμενοι υδατάνθρακες μπορεί να αποτρέψουν τη μυϊκή κόπωση. Ωστόσο, είναι γεγονός ότι οι προσλήψεις νατρίου πρέπει γενικά να μειωθούν στις περισσότερες ευρωπαϊκές δίαιτες, για να αποφευχθούν δυσμενείς επιπτώσεις για την υγεία.

Βιβλιογραφικές Αναφορές

  1. Sawka, M.N., Montain, S.J. (2000). Fluid and electrolyte supplementation for exercise heat stress. American Journal of Clinical Nutrition 72:S564-72.
  2. Coyle, E. F. (2004). Fluid and fuel intake during exercise. Journal of Sports Sciences 22:39-55.
  3. Report of the Scientific Committee on Food on composition and specification of food intended to meet the expenditure of intense muscular effort, especially for sportsmen. Διαθέσιμο στην ηλεκτρονική διεύθυνση: http://ec.europa.eu/food/fs/sc/scf/out64_en.pdf
  4. Wendt, D. et al (2007). Thermoregulation during exercise in the heat – Strategies for maintaining health and performance. Sports Medicine 37 (8):669-682.
  5. Vrijens, D. M. J. et al (1999). Sodium-free fluid ingestion decreases plasma sodium during exercise in the heat. Journal of Applied Physiology 86:1847-51.
  6. Murray, B. (2007). The role of salt and glucose replacement drinks in the marathon. Sports Medicine 37 (4-5):358–360.
  7. www.eufic.org

Τακτική κατανάλωση πρωινού – μια υγιεινή συνήθεια στην παιδική ηλικία, αλλά και για πάντα

Το πρωινό παρέχει την ενέργεια και τα θρεπτικά συστατικά που χρειαζόμαστε για να ξεκινήσουμε σωστά τη μέρα μας. Η τακτική κατανάλωση πρωινού συνδέεται με βελτιωμένες προσλήψεις θρεπτικών συστατικών και μπορεί να συμβάλλει στη διατήρηση υγιούς σωματικού βάρους. Αποτελεί ιδιαίτερα σημαντικό γεύμα για παιδιά και εφήβους, καθώς το πρωινό ενισχύει τη μάθηση και τη σχολική επίδοση, ιδιαίτερα σε παιδιά με φτωχή διατροφική κατάσταση. Καθώς το πρωινό είναι το γεύμα που είναι πιθανότερο να αμεληθεί, οι Ευρωπαίοι χρειάζεται να αφυπνιστούν σχετικά με τα οφέλη του.

Τερματίζοντας τη νηστεία

Τα περισσότερα παιδιά και νέοι άνθρωποι αμέσως μετά τον ύπνο, όπου το σώμα βρίσκεται σε νηστεία για πολλές ώρες, μεταβαίνουν σε μία ιδιαίτερα ενεργητική κατάσταση. Οι απαιτήσεις σε γλυκόζη στους μυς και στον εγκέφαλο εκτοξεύονται, με αποτέλεσμα να υπάρχει ανάγκη για κάποιο «καύσιμο». Το πρωινό σταματά την ολονύκτια νηστεία και παρέχει ενέργεια, ώστε να δώσει ώθηση στο σώμα και τον εγκέφαλο.1,2 Ωστόσο, ένα ποσοστό της τάξεως του 10-30% των παιδιών στην Ευρώπη παραλείπουν το πρωινό, με μεγαλύτερες πιθανότητες αυτό να συμβεί στους μεγαλύτερους εφήβους και τα κορίτσια.3,4

Ένα θρεπτικό γεύμα

Σε σύγκριση με τα παιδιά που παραλείπουν το πρωινό, τα παιδιά που καταναλώνουν αυτό το γεύμα είναι πιθανότερο να καλύπτουν τις ανάγκες τους σε θρεπτικά συστατικά και να έχουν υψηλότερες ημερήσιες προσλήψεις βιταμινών, ανόργανων αλάτων και φυτικών ινών.1 Μια γρήγορη ματιά στις συνήθεις επιλογές πρωινού των παιδιών μπορεί εύκολα να εξηγήσει γιατί συμβαίνει αυτό: γαλακτοκομικά, δημητριακά, ψωμί, χυμοί, φρούτα και αβγά αποτελούν τις πιο συχνές επιλογές τροφίμων για πρωινό. Εκτός από τα πλεονεκτήματα που αφορούν στα θρεπτικά συστατικά, τα άτομα που καταναλώνουν πρωινό παρουσιάζουν πολλές θετικές συμπεριφορές υγείας, συμπεριλαμβανομένης της αυξημένης πρόσληψης φρούτων και λαχανικών και των υψηλότερων επιπέδων σωματικής δραστηριότητας.5

Τα παιδιά που καταναλώνουν πρωινό τείνουν να είναι πιο αδύνατα

Τα δεδομένα δείχνουν πλέον ξεκάθαρα ότι τα παιδιά που καταναλώνουν πρωινό έχουν την τάση να είναι χαμηλότερου βάρους. Μια πρόσφατη ανασκόπηση δεκαέξι μελετών που διερεύνησαν την επίδραση της παράλειψης του πρωινού στον έλεγχο βάρους, σε περισσότερα από 59.000 παιδιά στην Ευρώπη, έδειξε ότι η κατανάλωση πρωινού σχετίζεται με χαμηλότερο Δείκτη Μάζας Σώματος και φαίνεται να προστατεύει ενάντια στο υπέρβαρο και την παχυσαρκία.6 Παρόμοια ευρήματα έχουν αναφερθεί και σε άλλες ανασκοπήσεις.1 Ωστόσο, όπως και με όλες τις μελέτες παρατήρησης, δεν μπορούν να εξαχθούν σχέσεις αιτίου – αποτελέσματος.

Απόδοση

Παλαιότερες εργαστηριακές μελέτες ανέφεραν θετικές επιδράσεις του πρωινού σε δείκτες απόδοσης, που περιλαμβάνουν την ανάκληση μνήμης, την προσοχή και τη δημιουργικότητα.2 Μια πρόσφατη ανασκόπηση χρησιμοποίησε 45 εργαστηριακές μελέτες και μελέτες σχολικού πρωινού, με σκοπό να καθορίσει αν το πρωινό έχει όντως επίδραση στη σχολική επίδοση.1 Τα ευρήματα φαίνεται να ενισχύουν την άποψη ότι η κατανάλωση πρωινού είναι περισσότερο ευεργετική σε παιδιά σχολικής ηλικίας απ’ ό,τι η παράλειψή του. Φαίνεται ότι σημαντικότερο ρόλο παίζει η ίδια η κατανάλωση παρά το συγκεκριμένο μέγεθος μερίδας ή ο τύπος του πρωινού.

Λέσχες πρωινού

Τα ευρήματα που ανέδειξαν τα οφέλη του πρωινού οδήγησαν στην εισαγωγή πρωτοβουλιών πρωινού, όπως για παράδειγμα, η δημιουργία λεσχών πρωινού στα σχολεία στο Ηνωμένο Βασίλειο, στα τέλη της δεκαετίας του ‘90.7 Εκτός από τα διατροφικά οφέλη, οι λέσχες πρωινού δίνουν, επίσης, την ευκαιρία στα παιδιά για κοινωνική συναναστροφή, παρέχουν μία ήρεμη έναρξη για την ημέρα τους και φαίνεται να βελτιώνουν τη συνέπεια, τη συμπεριφορά και την παρακολούθηση. Όλα τα παραπάνω είναι πιθανόν να έχουν θετική επίδραση στη μάθηση. Ωστόσο, αν και αναφέρονται βελτιώσεις στα κίνητρα και στη συγκέντρωση κατά τα πρωινά μαθήματα στις περισσότερες μελέτες σε λέσχες, τα οφέλη ήταν περισσότερο εμφανή σε παιδιά με διατροφική κατάσταση χαμηλότερη της ιδανικής κατά την έναρξη της μελέτης.1

Ευρωπαϊκή Καμπάνια Πρωινού

Λόγω του ότι το πρωινό προσδίδει πολλαπλά οφέλη, αλλά πολλά παιδιά το παραλείπουν, δεν είναι περίεργη η έναρξη μιας καμπάνιας ‘Breakfast is Best’ το 2008, με σκοπό να προάγει τη σημαντικότητα του πρωινού.8 Ο Ευρωπαϊκός Ιατρικός Σύλλογος, η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία του Συλλόγου Διαιτολόγων, ο Ευρωπαϊκός Σύλλογος Δασκάλων και άλλες αρχές συμμετέχουν ήδη στην καμπάνια, η οποία στηρίζεται από το Διευθυντήριο Γενικής Υγείας και Καταναλωτών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Σκοπός αυτής της πρωτοβουλίας είναι η προαγωγή των θετικών επιδράσεων του πρωινού στους δημιουργούς των ευρωπαϊκών πολιτικών και η ενίσχυση της χρήσης μηνυμάτων, όπως «καταναλώστε πρωινό καθημερινά» σε καμπάνιες δημόσιας υγείας και σχολικά περιβάλλοντα.

Δίνοντας το καλό παράδειγμα

Το πρωινό βελτιώνει τη γενικότερη πρόσληψη θρεπτικών συστατικών και σχετίζεται με την απόδοση και τον έλεγχο του σωματικού
βάρους, με την προϋπόθεση ότι τηρούνται οι ενεργειακές απαιτήσεις.1,6 Τα παιδιά και οι έφηβοι είναι πιθανότερο να επιλέξουν την κατανάλωση πρωινού σε οικογένειες που οι ενήλικες καταναλώνουν επίσης πρωινό, οπότε οι γονείς θα πρέπει να ενθαρρύνονται, ώστε να δίνουν το καλό παράδειγμα.9 Όπου αυτό δεν είναι εφικτό, οι λέσχες πρωινού μπορούν να αποτελέσουν μια εξίσου καλή εναλλακτική λύση, τόσο εξυπηρετώντας την ανάγκη κατανάλωσης ενός θρεπτικού πρωινού όσο και προσφέροντας παράλληλα κοινωνικά οφέλη.

Βιβλιογραφικές αναφορές

  1. Hoyland A, Dye L, Lawton CL. (2009). Systematic review of the effect of breakfast on the cognitive performance of children and adolescents. Nutrition Research Reviews 22(2):220-243.
  2. Benton D, Parker PY. (1998). Breakfast, blood glucose, and cognition. American Journal of Clinical Nutrition 67(4):772S-778S.
  3. Rampersaud GC et al. (2005). Breakfast habits, nutritional status, body weight and academic performance in children and adolescents. Journal of the American Dietetic Association 105(5):743-760.
  4. Mullan BA, Singh M. (2010). A systematic review of the quality, content, and context of breakfast consumption. Nutrition and Food Science 40(1):81-114.
  5. Vereecken C, Dupuy M, Rasmussen M et al. (2009). Breakfast consumption and its socio-demographic and lifestyle correlates in schoolchildren in 41 countries participating in the HBSC study. International Journal of Public Health 54:S180-S190.
  6. Szajewska H, Ruszczynski M. (2010). Systematic review demonstrating that breakfast consumption influences body weight outcomes in children and adolescents in Europe. Critical Reviews in Food Science and Nutrition 50(2):113-119.
  7. UK School Food Trust. The impact of primary school breakfast clubs in deprived areas of London. December 2008. Διαθέσιμο στο: http://www.schoolfoodtrust.org.uk/doc_item.asp?DocCatId=1&DocId=94. Προσβάσιμο από 11 Απριλίου 2010.
  8. Breakfast is Best Campaign: http://www.breakfastisbest.eu//
  9. Pearson N, Biddle SJ, Gorely T. (2009). Family correlates of breakfast consumption among children and adolescents. A systematic review. Appetite 52(1):1-7.

Στέβια: ένα φυσικό γλυκαντικό με προοπτική

Το φυτό Στέβια, το οποίο χρησιμοποιήθηκε επί αιώνες από τους αυτόχθονες Νοτιοαμερικανούς, έχει τραβήξει τον τελευταίο καιρό τα φώτα της δημοσιότητας. Η Στέβια περιέχει φυσικά γλυκαντικά, τους γλυκοζίτες στεβιόλης, οι οποίοι έχουν έως και 300 φορές πιο γλυκιά γεύση από τη ζάχαρη, χωρίς όμως να προσδίδουν θερμίδες. Θα μπορούσε, λοιπόν, η Στέβια να προστεθεί στο χαρτοφυλάκιο της γλυκύτητας, βοηθώντας έτσι στη διαχείριση του βάρους; Οι Ευρωπαίοι καταναλωτές θα πρέπει να περιμένουν.

Γλυκιά γεύση

Σε κάθε νεογέννητο αρέσει η γλυκιά γεύση, ανεξάρτητα από τη δίαιτα που ακολουθεί η μητέρα του κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Οι διατροφικές προτιμήσεις για τα γλυκαντικά στα παιδιά και τους ενήλικες δημιουργούνται μέσα από τις προσωπικές τους γευστικές εμπειρίες, και συνακόλουθα μπορεί να διαφέρουν σημαντικά από το ένα άτομο στο άλλο.1
Στις μέρες μας είναι διαθέσιμη στην αγορά μια μεγάλη ποικιλία γλυκαντικών, τα οποία προσφέρουν τη γλυκιά γεύση χωρίς να περιέχουν την ενέργεια που σχετίζεται με τη ζάχαρη.2 Σε αυτήν τη μεγάλη ομάδα συστατικών περιλαμβάνονται «έντονα» γλυκαντικά, όπως η ασπαρτάμη, η ακεσουλφάμη Κ, η σακχαρίνη, η σουκραλόζη και οι γλυκοζίτες στεβιόλης, τα οποία είναι κατά εκατοντάδες φορές πιο γλυκά από τη ζάχαρη. Καθώς απαιτούνται πολύ μικρές ποσότητες, ώστε να επιτευχθεί η γλυκιά γεύση, η ενεργειακή συνεισφορά των παραπάνω συστατικών είναι αμελητέα σε σύγκριση με τη ζάχαρη. Σε αντίθεση με άλλα έντονα γλυκαντικά, οι γλυκοζίτες στεβιόλης προσφέρουν επιπλέον το πλεονέκτημα ότι είναι αποκλειστικά φυτικής προέλευσης, όπως ακριβώς και η ζάχαρη.

Προέλευση της Στέβια

Ο θάμνος Stevia rebaudiana Bertoni, ή απλά Stevia όπως συνήθως αναφέρεται, πήρε το όνομά του από τον Ελβετό βοτανολόγο Moisés Santiago Bertoni, ο οποίος ήταν ο πρώτος που περιέγραψε το φυτό. Η Στέβια αποτελεί βότανο, το οποίο φυτρώνει ελεύθερα στην Κεντρική και Νότια Αμερική και ανήκει στην ίδια οικογένεια φυτών με το ηλιοτρόπιο και το ραδίκι. Η Στέβια καλλιεργήθηκε εκτενώς, λόγω των γλυκών της φύλλων και χρησιμοποιήθηκε επί αιώνες από τους αυτόχθονες Νοτιαμερικανούς ως παραδοσιακό γλυκαντικό σε τσάι βοτάνων και άλλα αφεψήματα. Δύο είναι τα κύρια γλυκοσιδικά συστατικά στα φύλλα της: η στεβιοσίδη και η ρεμπαουδιοσίδη Α. Αυτά τα συστατικά έχουν 200-300 φορές πιο γλυκιά γεύση από τη ζάχαρη και, επομένως, μια πολύ μικρή ποσότητα είναι αρκετή, ώστε να επιτευχθεί η επιθυμητή γλυκύτητα. Αυτοί οι γλυκοζίτες έχουν αποτελέσει αντικείμενο πρόσφατων μελετών, όσον αφορά την ασφάλεια και έγκρισή τους.

Πιθανά οφέλη υγείας

Ακριβώς όπως και τα άλλα έντονα γλυκαντικά, οι γλυκοζίτες στεβιόλης επιτρέπουν στους καταναλωτές να απολαμβάνουν τη γλυκιά γεύση, χωρίς την προσθήκη θερμίδων στην ημερήσια ενεργειακή τους πρόσληψη, καθώς δεν περιέχουν σημαντικές θερμίδες. Τα έντονα γλυκαντικά μπορεί να έχουν σημαντική συμβολή στη διαχείριση του σωματικού βάρους, όταν χρησιμοποιούνται στη διατροφή ως υποκατάστατα των προστιθέμενων σακχάρων.3 Επιπλέον, οι γλυκοζίτες στεβιόλης θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν ως γλυκαντική επιλογή ελεύθερη φαινυλαλανίνης για άτομα με φαινυλκετονουρία, μια σπάνια γενετική ασθένεια που απαιτεί τον έλεγχο της προσλαμβανόμενης φαινυλαλανίνης από όλες τις πηγές.

Η Στέβια ανά τον κόσμο

Η Στέβια καλλιεργείται ακόμα στην Λατινική Αμερική, αλλά στην παραγωγή πλέον κυριαρχούν οι Ασιατικές χώρες. Η Κίνα αποτελεί τον μεγαλύτερο καλλιεργητή Στέβια στον κόσμο, ενώ η Ιαπωνία και η Κορέα διαθέτουν τη μεγαλύτερη αγορά εκχυλισμάτων Στέβια. Πρόσφατα, οι ΗΠΑ, η Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία ενέκριναν ορισμένα παρασκευάσματα Στέβια ως συστατικά σε φαγητά και ροφήματα στις αγορές τους.

Τι συμβαίνει στην Ευρώπη;

Το 1999, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αρνήθηκε την έγκριση των φυτών Στέβια, καθώς και των αποξηραμένων φύλλων της, ως τρόφιμα ή συστατικά τροφίμων, εξαιτίας της ανεπάρκειας δεδομένων που αποδεικνύουν την ασφάλειά τους. Επομένως, τα τρόφιμα και ροφήματα που περιέχουν το φυτό Στέβια, ή εκχυλίσματά του ως συστατικά, δεν είναι εγκεκριμένα από την αγορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Από τότε έχουν πραγματοποιηθεί αρκετές μελέτες, με σκοπό τη διερεύνηση της ασφάλειας της Στέβια. Το 2008, αρκετές γνώμες εμπειρογνωμόνων, όπως η Μεικτή Ειδική Επιτροπή των FAO/WHO για τα Πρόσθετα των Τροφίμων (FAO/WHO Expert Committee on Food Additives - JECFA) και ο Αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (American Food and Drug Administration - FDA), δήλωσαν ξεκάθαρα ότι η χρήση καθαρών γλυκοζιτών στεβιόλης (≥ 95%) είναι ασφαλής για ανθρώπινη κατανάλωση.4,5 Η JECFA καθιστά ως αποδεκτή ημερήσια πρόσληψη την πρόσληψη 0-4 mg ανά kg σωματικού βάρους, το οποίο ισοδυναμεί με καθημερινή δόση έως και 240 mg για μια γυναίκα 60 κιλών ή 280mg για έναν άνδρα 70 κιλών.4
Έως τον Μάρτιο του 2010, η Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA) θα πραγματοποιήσει μία συνδυαστική αξιολόγηση της ασφάλειας των γλυκοζιτών στεβιόλης. Υπό τον όρο μιας ευνοϊκής γνώμης της EFSA, οι κατευθυντήριες οδηγίες της ΕΕ πιθανόν να αναθεωρηθούν, συμπεριλαμβάνοντας τους γλυκοζίτες στεβιόλης. Έως τότε, τα κράτη – μέλη της ΕΕ μπορούν να εγκρίνουν τα γλυκαντικά Στέβια στη χώρα τους, μέσα από υπάρχοντες μεταβατικούς νόμους. Η Γαλλία πρόσφατα ενέκρινε για δύο έτη τη χρήση της ρεμπαουδιοσίδης A με 97% καθαρότητα στα τρόφιμα και τα ροφήματα.6 Λαμβάνοντας αυτό υπόψη, είναι πολύ πιθανό να εμφανιστούν στο άμεσο μέλλον, σε ορισμένες ευρωπαϊκές αγορές, κάποια προϊόντα με γλυκοζίτες Στέβια ως γλυκαντικά.

Βιβλιογραφικές αναφορές

  1. EUFIC podcast “Managing sweetness”. Presentation of France Bellisle.
  2. EUFIC Food Today n° 49 (2005) Low-calorie sweeteners, more than just a sweet taste
  3. Phelan S, Lang W, Jordan D and Wing RR (2009) Use of artificial sweeteners and fat-modified foods in weight loss maintainers and always-normal weight individuals. International Journal of Obesity advance online publication 28 July 2009; doi: 10.1038/ijo.2009.147
  4. Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives (JECFA). Evaluation of certain food additives. WHO Technical Report Series 952, 2009.
  5. FDA response letter GRAS Notice No. GRN 000253, 17 December 2008.
  6. French Ministry of Economy, Finance, and Employment. Arrêté du 26 août 2009 relatif à l’emploi du rébaudioside A (extrait de Stevia rebaudiana) comme additif alimentaire. Le Journal officiel de la République française, Edition n° 0206, 6 September 2009.

Σάββατο 2 Ιουνίου 2012

Γιατί δεν μπορούμε να φάμε μόνο ένα πατατάκι;


 
Σύμφωνα με την Ελισάβετ Στάμου Τεχνολόγο τροφίμων. Είναι πολύ δύσκολο να φάει κανείς μόνο ένα πατατάκι!! Το γιατί το εξηγεί μια πρόσφατη έρευνα. Η Danielle Piomelli και ο Nicholas DiPatrizio της Ιατρικής σχολής του πανεπιστημίου της Καλιφόρνια, Irvine, και οι συνεργάτες τους, ύστερα από έρευνα συμπέραναν ότι όλα οφείλονται σε μια χημική ουσία, τα ενδοκανναβινοειδή.
Η ομάδα αυτή σχεδίασε ένα έξυπνο πείραμα. Ποντίκια ακολούθησαν διάφορες δίαιτες, όπως υψηλής περιεκτικότητας σε σάκχαρα, σε πρωτεΐνες καθώς επίσης και σε λιπαρά από καλαμποκέλαιο. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι μόνο οι λιπαρές τροφές ενεργοποίησαν τον CB1 υποδοχέα, ο οποίος συνδέεται με τις εξαρτίσεις. Σε αυτόν προσδένονται τα κανναβινοειδή όπως το TCH (κύριο συστατικό της κάνναβης) και τα ενδοκανναβινοειδή που σχηματίζονται από τον ίδιο τον οργανισμό. Η γεύση των λιπαρών τροφών όπως τα chips, αρχικά ενεργοποιεί τον εγκέφαλο, ο εγκέφαλος στη συνέχεια στέλνει ένα μήνυμα στο έντερο, όπου οι εντερικοί υποδοχείς κινητοποιούνται και παράγουν τα ενδοκανναβινοειδή, κάνοντας τη «λαχτάρα» μας για τα τρόφιμα αυτά ακόμα πιο ισχυρή!
Η Danielle Piomelli εκτιμά ότι ο μηχανισμός αυτός έχει τις ρίζες του στην εξελικτική ιστορία των θηλαστικών, όταν τα λίπη σπάνιζαν στη φύση, ήταν όμως ζωτικά για την επιβίωση του είδους. Οπότε ο οργανισμός κατά κάποιον τρόπο ενθάρρυνε την κατανάλωση και άλλων ποσοτήτων.
Συμπερασματικά οι ουσίες αυτές επηρεάζουν την αίσθηση της πείνας και του κορεσμού και αυξάνουν την όρεξη μας για περισσότερο λιπαρές τροφές.
Επίσης οι ερευνητές βρήκαν ότι αν μπλοκάρουν τους CB1 υποδοχείς, τα ποντίκια χάνουν το ενδιαφέρον τους για κατανάλωση επιπλέον λίπους και αυτό θα μπορούσε να συμβάλει στην καταπολέμηση της παχυσαρκίας και της άμετρης κατανάλωσης ανθυγιεινού φαγητού.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: http://healthland.time.com/2011/07/05/reverse-engineering-the-marijuana-munchies-what-causes-binge-eating/

Παρασκευή 1 Ιουνίου 2012

ΚΑΘΑΡΙΣΜΑ ΑΓΚΙΝΑΡΑΣ

Περιγραφή

Χρειάζεστε τις αγκινάρες σας, ένα κοφτερό μαχαίρι, ένα μπολ με νερό και λίγο λεμόνι, καθώς και μερικά λεμόνια για να τρίβετε τις αγκινάρες κατά τη διαδικασία του καθαρίσματος.

Τι χρειαζόμαστε:

  • αγκινάρες
  • χυμός από 1 λεμόνι ή λίγα κλωνάρια μαϊντανού ή λίγο αλεύρι

Πως το κάνουμε:


recipe image
1. Πάρτε την αγκινάρα σας, κόψτε το κοτσάνι της αφήνοντας περίπου 5 εκ. Με το μαχαίρι, αρχίστε να κόβετε τα εξωτερικά σκληρά φύλλα της αγκινάρας.
 
 
 
recipe image
2. Όταν φτάσετε στα εσωτερικά, λίγο πιο άσπρα και τρυφερά φύλλα, γυρίστε την αγκινάρα και καθαρίστε το κοτσάνι.
 
 
recipe image
3. Μαζί με το κοτσάνι, θα κόβετε και το κάτω μέρος των σκληρών φύλλων που έχουν μείνει. Έτσι η αγκινάρα σας μένει στο τέλος άσπρη και καθαρή. Περάστε τη με ένα λεμονάκι για να μη μαυρίσει.
recipe image
 
 
4. Γυρίστε τη ξανά με την κορυφή προς τα πάνω. Με το μαχαίρι, κόψτε με μια κυκλική κίνηση τα φύλλα που έχουν μείνει.
recipe image
 
 
 
5. Περάστε ξανά την αγκινάρα με το λεμόνι.
recipe image
 
 
6. Κόψτε την αγκινάρα στη μέση. Με τη μύτη του μαχαιριού, αφαιρέστε τα "μουστάκια" που έχει η αγκινάρα στο κέντρο της.
recipe image
 
 
 
7. Βάλτε τις καθαρισμένες αγκινάρες μέσα στο μπολ με το νερό και το λεμόνι.
Τώρα είναι έτοιμες για το μαγείρεμα!

Λίγα μυστικά ακόμα

Μέσα στο μπολ, εκτός από λεμόνι, μπορείτε να βάλετε και λίγα κλωναράκια μαϊντανό ή λίγο αλεύρι. Και τα δύο αυτά βοηθούν στο να μη μαυρίζουν οι αγκινάρες.
Πηγή: www.sintagespareas.gr